== บทเรียน - ทำการแก้ไขแรก ==

''(บทนี้เป็นบทที่ 4 จาก 9 บทของ[[ThaiTutorial|บทเรียนการใช้งาน Mercurial]]  บทก่อนหน้าคือ [[ThaiTutorialHistory|ดูประวัติการแก้ไขใน repository]], บทถัดไปคือ [[ThaiTutorialShareChange|แบ่งปันสิ่งที่คุณแก้ไขกับ repository อื่น]])''

ต่อจาก[[ThaiTutorialHistory|บทที่แล้ว]] ตอนนี้เราอยู่ใน repository `my-hello` ที่เราเพิ่งทำสำเนามาใน[[ThaiTutorialClone|บทที่ 2]]

วิธีการใช้ Mercurial ที่ดีสำหรับการพัฒนาโปรแกรมก็คือการแยกการแก้ไขที่เกี่ยวข้องกันออกมาเป็น [[Repository|repository]] ต่างหาก (ดู [[WorkingPractices]])  การทำแบบนี้จะช่วยให้การแก้ไขเรื่องต่างๆกันไม่มาปนกันอยู่ใน repository เดียวและทำให้ง่ายต่อการทดสอบ  เรามาลองเริ่มแก้ไขโดยใช้วิธีนี้กันดู

จุดประสงค์(อันยิ่งใหญ่)ของเราก็คือ...ให้โปรแกรม "hello, world" เราพิมพ์ผลลัพธ์เพิ่มอีกบรรทัดนึง  ก่อนอื่นให้เราสร้าง repository ใหม่ชื่อ `my-hello-new-output` โดย[[Clone|ทำสำเนา]]จาก `my-hello` (ผลลัพธ์ที่ได้มาจาก Mercurial 1.0):

{{{
$ hg clone my-hello my-hello-new-output
updating working directory
2 files updated, 0 files merged, 0 files removed, 0 files unresolved
}}}

สังเกตุว่าเราได้ตั้งชื่อสำหรับ repository ใหม่ด้วยชื่อที่สื่อความหมายเพื่อบ่งบอกว่าเราจะใช้ repository ใหม่นี้เพื่ออะไร  เนื่องจากว่าการทำสำเนาใน Mercurial นั้นง่ายมากเราอาจจะทำสำเนา repository ต่างๆมากมายระหว่างการทำงาน  ถ้าเราไม่ตั้งชื่อ repository ให้ดีๆเราอาจจะลืมได้ว่า repository แต่ละอันมีไว้เพื่ออะไร (ดู RepositoryNaming)

โอเค ถึงเวลาที่เราจะทำการแก้ไขใน repository ใหม่ล่ะ  เข้าไปใน[[WorkingDirectory|ไดเร็คทอรี่สำหรับใช้ทำงาน]]ของ repository จากนั้นก็แก้ไขซอร์สโค้ดด้วยโปรแกรมตัวโปรดของคุณ:

{{{
$ cd my-hello-new-output
$ vi hello.c
}}}

เนื้อหาเริ่มต้นของ `hello.c` เป็นแบบนี้:

{{{#!cplusplus numbers=off
/*
 * hello.c
 *
 * Placed in the public domain by Bryan O'Sullivan
 *
 * This program is not covered by patents in the United States or other
 * countries.
 */

#include <stdio.h>

int main(int argc, char **argv)
{
        printf("hello, world!\n");
        return 0;
}
}}}

เรามาแก้ {{{main}}} ให้พิมพ์ข้อความอีกบรรทัดนึงกันเถอะ:

{{{#!cplusplus numbers=off
(...)

int main(int argc, char **argv)
{
        printf("hello, world!\n");
        printf("sure am glad I'm using Mercurial!\n");
        return 0;
}
}}}

หลังจากแก้ไขเสร็จก็บันทึกไฟล์และออกจากโปรแกรมของเรา  ตอนนี้เราก็พร้อมที่จะสร้าง[[ChangeSet|เซ็ตการแก้ไข]]ใหม่แล้ว

แต่จะเกิดอะไรขึ้นถ้าเกิดมีคนมาขัดจังหวะแล้วเราดันลืมไปว่าอะไรจะถูกคอมมิทไปบ้างล่ะ?  ไม่ต้องห่วง เพราะเรายังมีคำสั่ง `status`

{{{
$ hg status
M hello.c
}}}

ผลลัพธ์จากคำสั่งแค่สั้นๆ  ตัวอักษร `M` บอกเราว่าไฟล์ `hello.c` ได้ถูกแก้ไข (modified) และการแก้ไขนี้จะอยู่ในเซ็ตการแก้ไขเมื่อเราคอมมิท

ถ้าคุณขี้เกียจพิมพ์คำสั่งยาวๆแบบ `hg status` ก็สามารถใช้คำสั่งแบบย่อ `hg st` ได้เพราะ Mercurial อนุญาติให้เราย่อคำสั่งได้ตราบใดที่พอย่อแล้วไม่กำกวมสำหรับ Mercurial

{{{
$ hg st
M hello.c
}}}

ถ้าเราอาจจะอยากดูว่ามีอะไรถูกแก้ไขไปบ้างก็ใช้คำสั่ง `diff`:

{{{
$ hg diff
diff -r 82e55d328c8c hello.c
--- a/hello.c   Fri Aug 26 01:21:28 2005 -0700
+++ b/hello.c   Mon May 05 00:27:56 2008 +0200
@@ -12,5 +12,6 @@
 int main(int argc, char **argv)
 {
        printf("hello, world!\n");
+       printf("sure am glad I'm using Mercurial!\n");
        return 0;
 }
}}}

<!> ในกรณีที่เราอยากยกเลิกสิ่งที่เราแก้ไขและเริ่มต้นใหม่เราสามารถใช้คำสั่ง `revert` เพื่อดึงไฟล์ `hello.c` ก่อนที่จะถูกแก้ไขกลับมาได้ (หรือจะใช้ตัวเลือก `--all` เพื่อดึงเวอร์ชั่นก่อนแก้ไขของทุกๆไฟล์กลับมา)  เช็คให้แน่ใจก่อนล่ะว่านี่เป็นสิ่งที่เราอยากทำจริงๆ (ดู [[Revert]]).

{{{
$ hg revert hello.c
}}}

คำสั่ง `revert` จะเปลี่ยนชื่อไฟล์ที่ถูกแก้ไขจาก `hello.c` เป็น `hello.c.orig` และกู้ไฟล์ `hello.c` เวอร์ชั่นก่อนที่จะถูกแก้ไขกลับมาแทน

และเมื่อเรายกเลิกการแก้ไขคำสั่ง `status` จะแสดงสถานะของไฟล์ `hello.c.orig` ว่าเป็นไฟล์ที่ไม่ถูกเก็บประวัติโดย Mercurial (โดยแสดงเครื่องหมาย "?" นำหน้าชื่อไฟล์)

{{{
$ hg st
? hello.c.orig
}}}

ถ้าเราเกิดเปลี่ยนใจและอยากใช้ไฟล์ที่เราเพิ่งแก้ไปก็แค่ลบไฟล์ `hello.c` ทิ้งและเปลี่ยนชื่อไฟล์ `hello.c.orig` เป็น `hello.c` เท่านี้ก็เรียบร้อย

{{{
$ rm hello.c
$ mv hello.c.orig hello.c
$ hg st
M hello.c
}}}

การสร้างเซ็ตการแก้ไขมีชื่อเรียกอีกชื่อนึงว่าการ[[Commit|คอมมิท]]เซ็ตการแก้ไขนั้น
เราทำการคอมมิทโดยใช้คำสั่ง `commit`
คำสั่ง `commit` นี้มีชื่อย่อว่า: `ci` ("check in"),
เพราะฉะนั้นเราสามารถใช้คำสั่งแบบย่อนี้ได้:

{{{
$ hg ci
}}}

คำสั่งนี้จะเปิดโปรแกรม editor ขึ้นมาพร้อมกับบรรทัดแปลกๆสองสามบรรทัด

''หมายเหตุ:'' โปรแกรม editor ที่ Mercurial ใช้โดยปกติคือ `vi` แต่เราสามารถเปลี่ยนค่านี้ได้ได้โดยตั้งค่าตัวแปร environment ที่ชื่อ `EDITOR` หรือ [[HGEDITOR]]

{{{
 
HG: Enter commit message.  Lines beginning with 'HG:' are removed.
HG: --
HG: user: mpm@selenic.com
HG: branch 'default'
HG: changed hello.c
}}}

บรรทัดแรกของ editor จะเป็นบรรทัดว่างๆ ไว้ให้เราใส่คำอธิบายของเซ็ตการแก้ไขนี้ ส่วนบรรทัดต่อๆไปก็จะบอกชื่อผู้ใช้ ชื่อกิ่งของไดเร็คทอรี่สำหรับใช้งาน และไฟล์ต่างๆที่จะถูกคอมมิทในไดเร็คทอรี่สำหรับใช้ทำงานนี้

ปกติชื่อของกิ่งคือ "default" (ดู NamedBranches)  Mercurial เอาค่า "user" มาจากไฟล์ {{{~/.hgrc}}} จากค่าของ "username" ในส่วน "ui" (ดู [[http://www.selenic.com/mercurial/hgrc.5.html#ui|hgrc(5)]])  เราสามารถระบุชื่อผู้ใช้ได้เองโดยใช้ตัวเลือก -u (ดู `hg help ci` หรือ [[http://www.selenic.com/mercurial/hg.1.html#commit|hg.1.html#commit]])

เราจะต้องใส่คำอธิบายเพื่อที่จะคอมมิทเซ็ตการแก้ไขแต่ละเซ็ต (ดู [[ChangeSetComments]])  ลองพิมพ์อะไรประมาณนี้ดู:

{{{
Express great joy at existence of Mercurial
HG: Enter commit message.  Lines beginning with 'HG:' are removed.
HG: --
HG: user: mpm@selenic.com
HG: branch 'default'
HG: changed hello.c
}}}

จากนั้นเราต้องบันทึกและปิดโปรแกรม editor ซะและถ้าทุกอย่างเป็นไปด้วยดีคำสั่ง `commit` จะจบการทำงานโดยไม่พิมพ์ผลลัพธ์ใดๆออกมา

<!> ถ้าคุณออกจากโปรแกรม editor โดยที่ยังไม่ได้บันทึกหรือพิมพ์คำอธิบายใดๆ คำสั่ง `commit` จะยกเลิกการคอมมิท ทั้งนี้เพื่อให้คุณสามารถเปลี่ยนใจไม่คอมมิทการแก้ไขของคุณได้

ลองมาดูว่าหลังจากคอมมิทแล้วคำสั่ง {{{status}}} จะบอกอะไรกับเรานะ?

{{{
$ hg st
}}}

ไม่มีอะไรเลย!  สิ่งที่เราแก้ไขได้ถูกคอมมิทเป็นเซ็ตการแก้ไขแล้วเพราะฉะนั้นจึงไม่มีไฟล์ใดๆที่ถูกแก้และยังไม่ได้ถูกคอมมิท นอกจากนั้น[[Tip|ส่วนปลาย]]ของ repository ของเราก็ตรงกับไดเร็คทอรี่สำหรับใช้ทำงานแล้วด้วย

เรายังสามารถใช้คำสั่ง [[Parent|parents]] เพื่อดูว่าไดเร็คทอรี่สำหรับใช้ทำงานของเราก็ตรงกับเซ็ทการแก้ไขที่ถูกคอมมิทล่าสุดแล้วเช่นกัน (ลองดู [[Update]] ด้วย) (ในกรณีนี้เรามีบรรพบุรุษแค่อันเดียวซึ่งก็เป็นปกติหลังจากคอมมิท  เราจะได้เห็นบรรพบุรุษสองอันในบท[[ThaiTutorialMerge|รวมประวัติการแก้ไขที่ขัดแย้งกัน]]):

{{{
$ hg par
changeset:   2:86794f718fb1
tag:         tip
user:        mpm@selenic.com
date:        Mon May 05 01:20:46 2008 +0200
summary:     Express great joy at existence of Mercurial
}}}

โอเค! เราได้คอมมิทเซ็ตการแก้ไขใหม่เข้าไปใน repository เรียบร้อยแล้ว

ลองมาดูประวัติการแก้ไขของเรากัน:
{{{
$ hg log
changeset:   2:86794f718fb1
tag:         tip
user:        mpm@selenic.com
date:        Mon May 05 01:20:46 2008 +0200
summary:     Express great joy at existence of Mercurial

(...)
}}}

''หมายเหตุ:'' ชื่อผู้ใช้, วันที่, และ [[ChangeSetID|รหัสประจำเซ็ตการแก้ไข]]อาจต่างไปในเครื่องของคุณ

จากที่เราได้เรียนในบท [[ThaiTutorialClone|ทำสำเนา repository ที่มีอยู่]] เราจะเห็นว่าเซ็ตการแก้ไขใหม่นี้จะอยู่แค่ใน repository นี้เท่านั้น  จุดนี้เป็นจุดที่สำคัญมากในการทำความเข้าใจการทำงานของ Mercurial

อ่านบทต่อไปได้เลยเพื่อ [[ThaiTutorialShareChange|แบ่งปันสิ่งที่เราแก้ไขกับ repository อื่น]]

----
CategoryTutorial
CategoryThai